Zamanın İçinde Vaktini Arayanlara
Son dönem Netflix yapımlarının önde gelen isimlerinden biri olan Dark’ta şöyle bir replik geçer: “Sadece geçmiş geleceği değiştirmiyor; aynı zamanda gelecek de geçmişi değiştiriyor.” Her ne kadar bunu yaşadıktan sonra fark etse de insan; aslında aynı yerde farklı zamanlarda bulunduğun her an, birbirine geçiyor. Birbiri ile harmanlanıyor. Tıpkı “Celtic Knot” figürleri gibi. Bu kavramla tanışalı çok olmadı, ama çok sevdim. İrlanda’nın, özellikle Kelt kültürünün önemli parçalarından. Kutsal üçleme dedikleri (baba-oğul-kutsal ruh) Hristiyan inancı menşeli bu ifade, aslında birbirine geçmiş başı ve sonu belli olmayan düğümlerden ibaret. Yaşamın sonsuz döngüsünü de anlatan bu işaretler, günümüzde bu sonsuz döngünün özellikle “aşk” kısmıyla daha çok ön plana çıkıyor.
Şeyh Galib’in Hüsn’ü Aşk‘ını akla getiriyor ister istemez. Halil Karaduman’ın söylerken yüreği yakıp kavurduğu, bir yandan kanunun içinde kendini erittiği “Leyla, ela gözlü bir çöl ahusu“, Ahmet Hamdi Tanpınar bestesini de aynı zamanda… Aşk, bilinmeyen muamma… Bir yüksek lisans dersinde, çok sevdiğim hocam Sabahattin Ali’nin “Değirmen” hikâyesini tahlil ediyordu. Öğrencilerine “Sizce aşk nedir?” dedi. Öyle çeşitli cevaplar geldi ki… “Hocam bence aşk BMW’dir.“, “para“, “sevgi“, “mutsuzluk“, “melankoli“… Bunun gibi bir sürü cevap… Öğrencilerden biri “Hocam bize sordunuz da, sizce aşk nedir?” deyince hocam; “Gece yatmadan önce tuzlu turşu suyu için, gece hiç su içmeyin. Sabah uyandığınızda boğazınızda, müthiş bir yanma ile uyanırsınız. İşte o şiddette yanma ile özlemektir aşk, o şiddette yanma ile merak etmektir. Aşk, akıl işi değildir.” dedi. Sonra da tahlile devam etti. Hiç akıl işi olsaydı aşk, onca hikâye, onca şiir yazılır mıydı ki? Deli Kurt, hiçe sayar mıydı her şeyini, zümrüt yeşilden yıldızları gözlerinde gördüğü Gökçen Kız uğruna? ‘Yarınsız insanların gecesi’ne kendini bırakması boş yere değil. Diyor ya Tanpınar;
“…Sen zambaklar kadar beyaz
Ve ürkek bir düşüncede,
Sanki mehtaplı gecede,
Hülyan, eşiği aşılmaz
Bir saray olmuştu bize;
Hapsolmuş gibiydim bense,
Bir çözülmez bilmecede…”
Bir çözülmez bilmece, zaman. Zamanı anlamlandırmak, insanın meşgalesi… Nefes aldığı her an, var olma gayesine bir adım daha yaklaşma telaşında. Zamanın içinde, kendi vaktini bulma telaşı. Ne diyordu şair;
“Sardunya, çıkmaz sokak çiçeğim
Seni lodos çarpıyordu, beni sesin“
Bir zaman içinde, kendi çiçek bahçesinde vaktini bulma telaşında olanlara selam olsun.
Diğer yazılara da okuyabilirsiniz.
İnstagram hesabımızı da takip edebilirsiniz.
Zamanın İçinde Vaktini Arayanlara
